Cá kho biển Cần Giờ là món ăn nổi tiếng, được xếp vào nhóm đặc sản nhất định phải thử khi đến vùng biển ngoại thành thành phố Hồ Chí Minh này. Ngoài hương vị thơm ngon, loài cá dứa – linh hồn của món ăn này còn rất giàu dinh dưỡng, tốt cho sức khỏe.
Cá dứa – nguyên liệu chính làm nên món cá kho Cần Giờ
Cá dứa là một trong những loài cá nhiệt đới đẻ trứng lớn, chúng có kích thước lớn hơn, dài tới 20cm, mắt to hơn, có màu vàng xanh và ánh đỏ, miệng nhỏ và có đốm đỏ ở cuối miệng,. Bắt đầu từ cuối vây lưng, ở đuôi có một sọc ngang sẫm màu giống hình quả dứa theo chiều dọc nên có tên là cá dứa.
Các biến thể bao gồm cá dứa trắng, dứa xanh, dứa cỏ, dứa vàng mắt đỏ… Màu sắc cơ thể của cá dứa vàng có thể thay đổi, theo tuổi sẽ trở thành màu vàng nhạt, vàng đồng, xanh ô liu… Màu sắc của cá đực đẹp hơn cá cái.
Cá dứa ngoài tự nhiên ở vùng biển tự nhiên có thể sống khoảng 10 năm nhưng tuổi thọ của các loài khác nhau sẽ khác nhau, thời gian sinh sản của cá dứa là 18 tháng, tuổi thọ chung không quá 7-8 năm.
Cá dứa – nguyên liệu chính của món cá kho biển Cần Giờ
Loài cá dứa có tính ôn hòa, thích sống trong môi trường nhiều thực vật thủy sinh và cát, cũng thích bơi ở tầng dưới nước nên rất thích hợp nuôi theo nhóm. Chúng sẽ tự động bắt cặp để sinh sản, những con đực trong thời kỳ sinh sản thường hung dữ hơn nên phải có những biện pháp bảo vệ.
Những người nuôi cá cảnh, loài cá này cũng không còn xa lạ. Đây cũng chính là yếu tố giúp tăng giá trị kinh tế của cá dứa. Còn với những người dân sống ở vùng biển Cần Giờ và các tỉnh lân cận như Tiền Giang, Hậu Giang thì đây là nguồn thực phẩm quen thuộc, tạo nên món cá kho Cần Giờ hay đặc sản khô cá dứa trứ danh.
Giá trị dinh dưỡng của món cá kho biển Cần Giờ
Món cá kho biển Cần Giờ được yêu thích nhờ hương vị thơm ngon, đồng thời nhờ kho nhừ nên có thể ăn được cả xương, hấp thụ tối đa chất dinh dưỡng có trong cá dứa.
Thịt cá
Giàu đạm chất lượng cao, dễ tiêu hóa và hấp thụ, ít chất béo, ngoài ra còn chứa nhiều muối vô cơ như canxi, phốt pho, kali, iốt, kẽm, selen, vitamin A, vitamin D, B vitamin. Thịt cá được chia thành thịt sẫm màu và thịt trắng.
Cá có thịt sẫm màu chứa nhiều lipid, glycogen, vitamin, enzym…. và có vị tanh hơn, chẳng hạn như cá ngừ, cá mòi…; thịt trắng có mùi nhẹ hơn, chẳng hạn như cá đù vàng lớn, cá bơn… Tuy nhiên, cá kho biển Cần Giờ đều có hương vị thơm ngon.
Khô cá dứa cũng là đặc sản rất được ưa chuộng
Não cá
Não cá dứa rất giàu axit béo không bão hòa đa DHA thường được gọi là “vàng não”, và phospholipid, giúp phát triển trí não của trẻ sơ sinh và có tác dụng nhất định trong việc hỗ trợ điều trị bệnh Alzheimer. Tuy nhiên, hàm lượng cholesterol trong não của cá cao hơn, do đó, lượng thức ăn cần được kiểm soát.
Vảy cá
Chứa choline giúp tăng cường trí nhớ và các loại axit béo không no, có tác dụng nhất định trong việc ngăn ngừa xơ cứng động mạch, cao huyết áp và bệnh tim, có thể chế biến thành thạch vảy cá.
Đuôi và xương cá
Dinh dưỡng tương tự như phần thịt của cơ thể cá. Xương cá tuy có tác dụng bổ sung canxi nhưng nhìn chung người ta ăn rất ít, tuy nhiên, với món cá kho chín nục, bạn có thể tận dụng nguồn dinh dưỡng này.
Môi và mắt cá
Môi cá có thành phần chính là collagen; mắt chứa lượng vitamin B1 và DHA cao
Công thức làm cá kho biển Cần Giờ
Chuẩn bị nguyên liệu
- Cá dứa biển: 1kg
- Mỡ lợn: 100g
- Tỏi, ớt, gừng, củ hẹ
- Rượu trắng
- Nước mắm, muối, mì chính
Các bước tiến hành
Cá kho biển Cần Giờ thơm ngon, bổ dưỡng
- Làm sạch bụng cá, dùng dao rạch nhiều lần cho ngấm hết muối, rắc một chút muối vào đường cắt và đầu cá. Rửa với hỗn hợp rượu gừng và rửa lại với nước sạch, để ráo. Đây là bí quyết để món cá kho biển Cần Giờ không bị tanh. Cá ráo nước, đem ướp với gia vị sao cho vừa ăn. Để cá tối thiểu 15 phút.
- Rửa sạch tỏi, ớt, gừng băm nhuyễn, hẹ thái nhỏ, để riêng
- Mỡ lợn rửa sạch, thái nhỏ. Cho mỡ lợn vào nồi, đun nóng lên, cho ớt,, tỏi, gừng vào xào.
- Cho cá vào nồi, thêm hỗn hợp đã chuẩn bị ở bước 3. Chế nước bằng mặt cá và đun trên lửa vừa.
- Khi cá sôi, chuyển về lửa liu riu, có thể nêm thêm nước mắm nếu nhạt, đun tới khi nước sánh lại, gần cạn thì thêm hẹ đã thái nhỏ vào, đậy vung khoảng 1 phút thì tắt bếp.
Nếu có thể hãy kho cá thật lâu, như vậy cá sẽ chín nục, thịt mềm, thấm đẫm gia vị, xương bùi béo và rất dễ ăn. Thường người dân địa phương sẽ kho trong niêu đất trong khoảng 12 – 24 tiếng.
Đợi cá hơi nguội bớt thì cho ra đĩa (tránh làm nát cá), bạn có thể trang trí tùy ý. Đơn giản nhất là thưởng thức với cơm nóng là đủ “cuốn” và khiến bạn không thể cưỡng lại được.
Có thể thấy, cách làm món cá kho biển Cần Giờ cũng không có gì cầu kỳ, bí quyết nằm chính ở nguyên liệu – loài cá dứa biển tự nhiên đã tạo nên hương vị đặc trưng và giá trị dinh dưỡng cho món ăn này.